Chim sẽ định vị tổ bằng nhiều khả năng khác nhau trên đường từ ngoài bay vào phòng làm tổ. Đầu tiên chúng sẽ bay theo thói quen hằng ngày sau khi vào miệng lỗ nếu không có sự thay đổi bất thường nào trên đường bay. Trong trường hợp ngược lại chúng sẽ phải sử dụng thêm khả năng định vị vật cản (vật cản phải lớn hơn 3.5 cm) bằng tiếng vang bằng cách chấp mỏ và nghe tiếng vọng dội lại, đây cũng là cách của những chúng chim non đi tham dò những nơi ở mới. Nhưng định vị bằng tiếng vang không thể phân biệt dc tổ, nếu như tiếng vọng lại có thể xác định dc tổ nhờ cấu trúc khác nhau giữa các tổ thì khi ta hái tổ chim sẽ lạc lối, hiển nhiên điều này không đúng.
Ngoài khả năng trên chim yến còn có một khả năng đặc biệt khác chỉ có ở một số ít họ chim, đó là khả năng phân biệt mùi nhờ khứu giác nhạy bén. Chim đánh dấu mùi của chúng không như những con thú đánh dấu lãnh thổ và tổ chim dính nhiều lông rõ ràng không phải là chuyện ngẫu nhiên. Tuy nhiên, khứu giác nhạy bén của chim cũng phải có một giới hạn nào đó, mùi đánh dấu trên tổ sẽ giảm dần dần. Tốc độ giảm mùi phụ thuộc rất nhiều vào độ ẩm, nhiệt độ của môi trường thậm chí nó còn phụ thuộc vào gió và ánh sáng. Trong môi trường khô, nhiệt độ cao, gió lộng, ánh sánh chiếu trực tiếp sẽ làm tổ mất mùi nhanh chóng. Chim phải liên tục làm mới mùi bằng cách tiếp tục quẹt tổ giống như em út xịt dầu thơm mỗi ngày. Dầu thơm giữ mùi càng lâu thì càng đắt tiền, chim quẹt tổ càng nhiều chim càng tốn sức và có thể mất khả năng quẹt tiếp để tạo mùi.....
(còn tiếp)
